Η ελληνική γλώσσα στο διάβα του χρόνου: Οι επαφές της ελληνικής με την αραβική γλώσσα (Μέρος Γ') Ημερομηνία:
21/1/2025, 09:48 - Εμφανίσεις: 98
Δεδομένης της σπάνεως μαρτυριών για τις επαφές μεταξύ της ελληνικής και της αραβικής γλώσσας από την εποχή των εκστρατειών του Μεγάλου Αλεξάνδρου έως την επικράτηση του Ισλάμ, οι μελετητές είναι υποχρεωμένοι να περιοριστούν στη λεξιλογική σύγκριση των μορφών με τις οποίες αυτές σώζονται.
Η σχετική έρευνα φανερώνει ότι τα όποια δάνεια δεν είναι αποτέλεσμα άμεσης επαφής ανάμεσα σε ελληνόφωνους και αραβόφωνους πληθυσμούς, αλλά ότι πέρασαν είτε στην ελληνική είτε στην αραβική μέσω κάποιας άλλης γλώσσας.
Εν πρώτοις, εν συγκρίσει με τα ολίγιστα δάνεια της ελληνικής από την αραβική, αυτά είναι στην πραγματικότητα κομμάτι του κοινού σημιτικού γλωσσικού αποθέματος, λέξεις που διείσδυσαν στην αρχαία ελληνική μέσω μιας από τις σημιτικές γλώσσες της συροπαλαιστινιακής ακτογραμμής (φοινικική, αραμαϊκή, εβραϊκή κ.ά.), με τις οποίες οι Έλληνες παρευρίσκονταν σε επαφή κυρίως προ του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων παλαιών δανείων από τη σημιτική Ανατολή είναι οι λέξεις κάμηλος (καμήλα) και μύρρα (η αραβική μυρτιά ή μυρσίνη ως θυμίαμα αλλά και ως δέντρο), που συσχετίζονται από τους περισσότερους ειδικούς με την αραβική γλώσσα.
Οι λέξεις αυτές, που απαντούν πρώτη φορά στον Αισχύλο και στη Σαπφώ αντίστοιχα, πέρασαν προφανώς στην ελληνική μέσω μιας από τις προαναφερθείσες βορειοδυτικές σημιτικές γλώσσες –πιθανώς μέσω της φοινικικής–, ακολουθώντας την οδό του εμπορίου.
Πέραν του λεξιλογίου που αφορά τις πρώιμες ελληνοσημιτικές εμπορικές συναλλαγές, ανάλογα δάνεια –σχετιζόμενα δυνητικώς και με την αραβική– ψάχνουνται και στο πεδίο της βοτανικής, στα ονόματα των φυτών, σε συγγράμματα όπως το Περί ύλης ιατρικής του Διοσκουρίδη (διάσημου ιατρού, φαρμακολόγου και βοτανολόγου, που έζησε τον 1ο αιώνα μ.Χ.).
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και σε ό,τι αφορά τις ελληνικές δάνειες λέξεις στην προϊσλαμική αραβική, όπως τη γνωρίζουμε από τις παλαιότερες διαθέσιμες πηγές, δηλαδή από το Κοράνι, από πρώιμα ποιητικά έργα και από πεζά των δύο πρώτων ισλαμικών αιώνων.